Bir arkadaşımızın sorusu üzerine:
Uçuşlarımızın "yaklaşma" dediğimiz aşaması, inişten önceki aşama, mâlûmunuz. Bu aşama sırasında bir yandan terminal (hava meydanı) sahası içine alçalarak giriş yaparken, bir yandan da süratimizi kontrollü olarak düşürüyor, bu düşük süratlerde havada tutunabilmek için de slat ve flap dediğimiz kanatçıklarımızı kademeli olarak açmaya başlıyoruz. Slat ve flaplarımızı, ayrıca iniş takımlarımızı iniş düzenine getirme işlemine "uçağı iniş için konfigüre etmek" tabiri kullanılıyor. Bunlar tamamlanınca, unutulan bir şey olmaması için iniş öncesi listemizi (checklist) kokpit ekibi olarak yüksek sesle kontrol ediyoruz. Bir yandan görev paylaşımıyla bunları yaparken, diğer yandan da uçağı "son yaklaşma" dediğimiz, piste hizalandıktan sonra uçulan alçalış hattından sapmamasına dikkat ediyoruz. Otomatik pilotla bile olsa, bu hattan sapılmadığını dikkatle takip etmek, gerektiğinde küçük düzeltmeler için kumandalara müdahaleye hazır olmak zorundayız. Eğer sapmalar küçük düzeltmelerle düzeltilemeyecek kadar büyümüşse, pas geçeriz.
Alçalma hattını hem yatay hem de düşey anlamda korumak, piste yaklaştıkça zorlaşır. Aynı şekilde, pistle olan mesafemiz ve yerden yüksekliğimiz azaldıkça, artık inişe konsantre olmak gerektiğinden; belli bir irtifaya gelindiğinde checklistlerin tamamlanmış, uçağın sürati ve motor tâkatleri olmaları gereken değerlere sabitlenmiş ve pist hizalaması ile alçalış hattı bozulmadan takip edilebiliyor hale gelmiş olmak zorunda. Piste doğru alçalırken; görüşün kapalı olduğu havada 1000 feet, açık görüş şartlarında 500 feet yüksekliğe gelindiğinde tüm bu kriterler sağlanıyorsa, uçağımız "stabil" durumda, yaklaşmamız ise "stabil yaklaşma" olarak tanımlanıyor. Son anda bu parametreleri düzeltmeye çalışmak, otobanda önceden şeridine yanaşmamız gereken çıkışa son anda dıştan dalmaya çalışmak gibi bir tehlike yaratır; bu yüzden eğer bu kriterler bu yüksekliklerde hâlâ sağlanamamışsa, mutlaka pas geçilir.
Özetle, teknik olarak tanımlarsak stabil yaklaşma:
- Düşük görüş (IMC) şartlarında 1000 feet, açık görüş şartlarında (VMC) 500 feet'e gelindiğinde:
- Tüm ilgili brifing ve checklist'lerin tamamlanmış olması,
- İniş konfigürasyonunun tamamlanmış olması,
- Motor tâkatlerinin önemli değişiklik göstermiyor olması,
- Uçuş parametrelerinde limit dışı değişiklikler olmaması:
- Yunuslama (pitch) +10/-2 derece,
- Yatış (bank) 7 derece,
- Sürat hedeflenenden +10/-5 knot
- Dikey sürat (vertical speed, v/s): 1200 ft./min.
- Aletli yaklaşmalarda Localizer ve Glide Slope 1/2 nokta (dot), RNAV Xtrk 0.1 NM ve V-Dev. 1/2 nokta (dot), VOR 1/2 nokta ya da 2.5 derece ve NDB 5 derece
***
